Cây trứng gà sẽ trở nên quen thuộc hơn khi gọi chúng là cây Lêkima. Đây là một loại trái cây rất giàu chất dinh dưỡng, mang nhiều giá trị sức khỏe và làm đẹp cho con người. Mặc dù cây trứng gà không xuất thân ở Việt Nam, nhưng đã xuất hiện từ rất lâu ở nước ta, từng được nhắc đến trong một bài hát theo dòng lịch sử dân tộc ta. Bài viết hôm nay Cây Cảnh Hoàng Gia giới thiệu đến bạn những thông tin hữu ích về cây trứng gà.
cây trứng gà trưởng thành
Giới thiệu chi tiết cây trứng gà
Cây trứng gà còn có tên thuần Việt khác là cây Lêkima, có danh pháp khoa học là Pouteria insignis Baehni - là tên gọi của một loại cây ăn quả ở vùng bản địa thung lũng núi Andes ở Nam Mỹ - Chile - Ecuador và Peru.
Chúng có tên gọi là cây trứng gà xuất phát từ đặc điểm dễ nhận thấy là khi quả chín có màu vàng và hương vị khá giống với lòng đỏ trứng gà đã luộc chín. Do đó, đây vừa là món trái cây thơm ngon vừa mang nhiều giá trị.
Cây trứng gà thuộc họ Hồng xiêm (Sapotaceae) và có ở khắp các tỉnh thành Việt Nam.
Đặc điểm của cây trứng gà
Cây trứng gà được xem là một trong các loại cây đặc biệt và dễ dàng nhận ra khi thấy quả của chúng.
Đặc điểm hình thái
cây trứng gà đẹp
Cây trứng gà là loại cây thân gỗ lâu năm, có độ cao trung bình từ 10 - 20 m tuỳ theo điều kiện sinh sống từng vùng, nhưng nhìn chung đây là loại cây dễ trồng và sinh trưởng tốt mọi điều kiện thời tiết.
Lá cây trứng gà có hình mũi mác có chiều dài từ 5 -15 cm, hoa lêkima có hình tròn, nhỏ như đầu đũa và có màu xám. Đặc biệt hoa mọc ra từ nách lá và mang một mùi thơm nhẹ.
Quả có hình tròn và hơi nhọn ở đáy. Quả non có màu xanh và khi chín màu vàng óng từ ngoài vỏ tới bên trong, khi ăn mùi thơm nồng, béo ngậy và ngọt. Cây thường cho quả ở giai đoạn từ tháng 9 đến tháng 12 âm lịch.
quả trứng gà khi chín
Đặc điểm sinh trưởng
Cây trứng gà là loại cây ưa khí hậu nóng ẩm và cũng chịu rét tốt nếu được trồng ở miền Bắc. Khí hậu ở miền Nam được cây trứng gà ưa nhất nên cây cho năng suất cao hơn.
Ngoài ra, do thích nghi tốt với bất kể điều kiện sống, cây trứng gà còn chịu được đất chua, mặn hay đất cát ven biển.
Các loại lêkima ở Việt Nam
Trái lêkima có nhiều loại, có trái tròn, trái dài hay trái hình tim nhưng loại nào ruột cũng hồng, thịt dày và có hột to. Trái chín là loại bột, béo ngậy. Cây trứng gà cho ra trái quanh năm.
quả trứng gà khi xanh
Công dụng và ý nghĩa của cây trứng gà
Cây trứng gà mang nhiều giá trị cho con người hay cho những người nông dân, bởi chúng đã xuất hiện từ lâu và có những công dụng nổi bật chính sau đây:
Tạo bóng mát và trang trí sân vườn
Cây trứng gà có lá xanh quanh năm, tán lá cây dài rậm rạp, đồng thời màu sắc của quả vô cùng nổi bật nên luôn tạo sự chú ý trong sân vườn. Cây trứng gà còn giúp trang trí cảnh quan cho sân vườn thêm thu hút.
cây trứng gà trồng làm cảnh
Giá trị dinh dưỡng và giá trị kinh tế mang lại
Cây trứng gà mang lại giá trị dinh dưỡng cao nhất ở quả của chúng. Trái lêkima có thể dùng ăn trực tiếp hoặc sản xuất sang dạng bột tuỳ theo mục đích của người thu hoạch trái. Theo các tài liệu lượng dinh dưỡng mà trái lêkima mang lại khá cao, trong đó có Calo, Protein, chất béo, carbs, chất xơ,...
Hiện nay loại bột làm từ trái lêkima đang được nhiều đánh giá chứa nhiều dưỡng chất tốt, vì thế có nhiều nơi tìm kiếm thu hoạch trái lêkima mục tiêu sản xuất và kinh doanh. Điều này cũng mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân.
Trái lêkima làm đẹp
Hàm lượng chất xơ, chất chống oxy hoá và các dưỡng chất trong trái lêkima có tác dụng làm đẹp, chống lão hoá da và giúp tế bào da săn chắc.
Sinh tố lê-ki-ma làm đẹp và tốt cho sức khỏe
Giá trị y học từ cây trứng gà
Không chỉ làm đẹp, cây trứng gà còn có một số công dụng khác về nhiều mặt của sức khoẻ như
• Tốt cho sức khỏe tim mạch: nhờ chứa hàm lượng polyphenol và carotenoids cao, đây được xem là 2 chất chống oxy hoá có trong trái lêkima và có tính chống viêm.
• Tốt cho mắt: nhờ hàm lượng vitamin C và xanthophyll có trong quả cây trứng gà.
• Kiểm soát lượng đường trong máu và hỗ trợ tiểu đường: chất xơ và lượng carbs (cacbohydrat) dồi dào làm giảm khả năng hấp thụ đường của cơ thể, từ đó điều chỉnh và cải thiện ngăn ngừa đột biến lượng đường giúp cho những người bệnh tiểu đường.
• Tốt cho hệ tiêu hoá: cũng nhờ chất xơ nên trái của cây trứng gà còn giúp ngăn ngừa táo bón, cải thiện các hội chứng đường ruột và nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
Cây trứng gà bonsai làm đẹp cảnh quan
Ý nghĩa cây trứng gà
Cây trứng gà mang hai ý nghĩa chính
• Yếu tố thẩm mỹ: Cây trứng gà có tán lá dài, rộng và lá xanh quanh năm nên làm gia tăng khả năng lọc không khí, tạo ra môi trường trong lành tốt cho sức khỏe.
• Yếu tố phong thuỷ: Hiện tại chưa có nguồn thông tin nào ghi chép lại về ý nghĩa xấu khi trồng cây trứng gà. Vì vậy các gia đình có thể yên tâm trồng và sử dụng loại cây tốt cho sức khoẻ này.
Kỹ thuật trồng cây trứng gà
Cây trứng gà là một loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, nhưng vì là cây gỗ lâu năm nên thời gian cho trái cũng khá lâu, mà toàn trái ngon và ngọt. Để trồng cây trứng gà cũng cần có kỹ thuật để cây ra quả đạt năng suất cao nhất.
Chọn giống cây trứng gà
Cần chọn giống cây lêkima tốt, thân cành không bị tổn thương, trầy xước. Bên cạnh đó cũng nên chú ý đến lá không bị vàng và bộ rễ cây yếu kém. Cây giống để ghép phải đạt chiều cao từ 30 cm trở lên mới đảm bảo sống sót trong điều kiện thời tiết xấu.
Các phương pháp nhân giống cây trứng gà
Có 2 cách nhân giống cây trứng gà
Nhân giống bằng hạt
Khi quả lêkima chín thu hoạch được, ta lấy hạt đem đi trồng, sau khi hạt nảy mầm có lá nhân, sử dụng lá nhân ra giâm. Cần giâm ở nơi bóng mát để tránh cây bị héo. Sau đó đợi cây cao được khoảng 1 m có thể đem trồng ở vị trí như mong muốn.
Nhân giống bằng phương pháp chiết cành
Chọn cành cần chiết (cành phải khoẻ mạnh, không bị gẫy hoặc trầy xước) và tiến hành chiết cành. Sau khi cành chiết mọc nhiều rễ thì tiến hành giâm ở nơi thoáng mát, có bóng râm và tránh ánh nắng trực tiếp. Khi cây đã đạt độ cao khoảng 1 m thì có thể trồng ở nơi khác.
Quá trình trồng cây trứng gà
Có 4 lưu ý khi trước khi trồng cây trứng gà
Thời vụ trồng
Nên trồng cây trứng gà vào mùa khô, sau khi trồng phủ rơm rạ xung quanh gốc cây hay cỏ khô để giữ ẩm cây.
Chuẩn bị đất trồng
Cây trứng gà cũng không quá kén đất trồng bởi tính dễ chịu dù đất chua hay mặn, có thể trồng cây ở nhiều loại đất khác nhau. Sau khi đào hố nên bón thêm phân hoai mục, vôi trước 15-20 ngày đặt bầu cây xuống để xử lý các mầm bệnh trong đất.
Mật độ trồng
Mỗi cây cần đào hồ với kích thước 60x60x60 cm hoặc 80x80x80 cm đất, số lượng cây tuỳ theo diện tích của sân vườn, chậu,...
Cách trồng
Đối với cây trứng gà bonsai, cần ươm hạt vào trong bầu cây để cây nhanh nảy mầm và đạt chiều cao khoảng 50 cm thì đặt cây trồng trong chậu.
Lưu ý khi trồng cây trứng gà nên tưới nước thường xuyên vừa đủ để giữ độ ẩm cho cây nhanh phát triển. Khi cây bén rễ có thể bón thúc bằng phân chuồng. Đối với thời tiết lạnh có thể ủ ấm cây bằng rơm rạ đồng thời che được nắng gắt hay ủ ẩm cho cây trong điều kiện bình thường.
Khi cây đạt độ cứng và vững chắc nhất định, có thể cắt tỉa để có hình dáng mong muốn. Từ khi cây ra hoa đến có quả thông thường chỉ mất 3 tháng.
Kỹ thuật chăm sóc cây trứng gà
Đối với việc trồng cây, đặc biệt là những cây ăn quả, việc trồng cây không chỉ đơn giản đặt hạt giống và tưới nước , mà còn cần có kỹ thuật trồng cũng như chăm sóc cây như thế nào để cây phát triển thật tốt.
Khi trồng cây trứng gà cần lưu ý cũng như tìm hiểu thêm về các cách chăm sóc sao cho cây sớm ra hoa kết trái nhất.
Thu hoạch trái lê-ki-ma chín
Tưới nước
Không nên tưới cây vào buổi chiều, vì tưới vào thời điểm này khiến cây giữ ẩm lâu, nhiệt độ thấp, từ đó cây dễ bị nấm tấn công. Cũng nên tránh tưới nước cho cây quá nhiều, nên tưới lượng nước vừa đủ mỗi buổi sáng.
Cắt tỉa và vệ sinh cây
Cắt tỉa và tạo dáng cho cây nếu lá cây mọc xum xuê và các cành có xu hướng gãy. Đồng thời vệ sinh cỏ dại xung quanh gốc cây để các chất dinh dưỡng tập trung vào gốc cây nhiều hơn. Việc vệ sinh cỏ dại thường xuyên sẽ hạn chế nhiều bệnh hại cho cây.
Phân bón
Bón phân trước khi trồng cây và tiến hành bón phân sau khi cây ra lá và bung đọt non. Lúc này tiến hành bón phân vô cơ, sau 1 tháng cây bung đọt non có thể tăng nồng độ phân lên. Trong quá trình bón phân có thể kết hợp bón phân hữu cơ để cây phát triển tốt
Nhiệt độ
Cây lêkima chịu được mọi điều kiện nhưng cây cho năng suất cao nhất khi được trồng ở khí hậu nóng ẩm như miền Nam nước ta. Cây non sinh trưởng tốt ở nhiệt độ từ 25 - 35 độ C, còn cây trưởng thành từ 15 - 38 độ C.
Ánh sáng
Cây trứng gà nên được trồng ở nhiều ánh sáng và thoáng mát, tránh bị các cây khác che đi sẽ làm cây chậm phát triển.
Làm cỏ
Phủ lớp rạ, cỏ khô, cây phân xanh và xới phá váng sau những trận mưa lớn. Làm cỏ vụ xuân vào tháng 1 hoặc 2, mùa thu tháng 8 hoặc 9 bởi có mưa nhiều. Một năm nên xới gốc 2-3 lần.
Lưu ý khi trồng cây trứng gà
Cây trứng gà là có thân gỗ lâu năm và cành cây khá chắc chắn, lá xanh quanh năm nên cây rất ít bị sâu bệnh hay sâu ăn lá. Người trồng cần lưu ý một số mẹo khi tưới nước và bón phân để hạn chế nấm mốc.
cây trứng gà công trình
cây trứng gà dáng bàn trà
Bên cạnh đó, khi trồng cây trứng gà cần lưu ý thêm:
1. Đào hố và trồng cây với độ sâu 60 cm hoặc 80 cm để gốc rễ bám sâu vào đất khiến cây vững chắc hơn sau này
2. Trộn phân, đất với bột vào hố trồng cây rồi mới đặt bậu cây vào, sau lắp lại phủ kín bậu và nén nhẹ xung quanh gốc
3. Cần phải giữ ẩm xung quanh gốc ở thời tiết nắng nóng quá gắt và giữ ẩm sau khi tưới nước cho cây.
4. Nếu trồng cây trên đồi cần làm thêm mương rãnh theo hình vành nón để giữ ẩm cho cây và cũng là hệ thoát nước cho cây.
Trên đây là những thông tin hữu ích liên quan đến cây trứng gà, từ cách trồng cây, chăm sóc cây đến những giá trị mà cây mang lại cho sức khỏe con người hay cho giá trị kinh tế từng vùng miền. Để có được giống cây lêkima tốt và được tư vấn một cách cụ thể, bạn có thể ghé qua Cây Cảnh Hoàng Gia để nhận tối đa dịch vụ chọn giống tốt và chăm sóc cây tốt. HOTLINE 0917030393
.png)
