CÂY SUNG MỸ

Cây sung mỹ là loại cây cảnh ôn đới mới du nhập vào Việt Nam vài năm gần đây. Và được nhiều người ưa chuộng bởi nó vừa là cây phong thủy trong nhà mang lại vẻ đẹp cho không gian sống, vừa được coi là loại cây ăn quả có giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên không phải ai cũng biết đặc điểm của cây sung Mỹ và cách chăm sóc cho hiệu quả. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về loại cây cảnh mới mẻ này nhé.

1. Giới thiệu chi tiết cây sung mỹ

• Tên thường gọi: Cây sung mỹ hay còn có tên gọi khác là sung ngọt

• Tên khoa học: Ficus carica

• Họ thực vật: Moraceae – dâu tằm

• Nguồn gốc xuất xứ: Mặc dù được trồng nhiều ở Nam Mỹ, cây sung Mỹ lại có nguồn gốc từ Tây Á.

• Phân bố: Cây được trồng nhiều ở vùng khí hậu Địa Trung Hải, vùng có khí hậu ôn đới như Ý, Tây Ban Nha các tiểu bang California. Khi được du nhập vào Việt Nam, cây phát triển tốt, cho ra nhiều quả và quanh năm.

2. Đặc điểm cây sung mỹ

1. Đặc điểm hình thái

• Thân: Cây bụi lớn, thân có đốt hình ống, cao 2-10 m, được trồng chủ yếu ở vùng khí hậu ôn đới. Bộ rễ khỏe, tươi tốt và đâm thẳng xuống đất. Tuổi thọ của cây có thể lên tới 300 năm. Cây sung Mỹ trồng ở Mỹ có thể đạt chiều cao đến 6m. Ở Việt Nam bạn sẽ thấy những cây cao trên dưới 1m nhưng  cây cho rất nhiều trái.

• Lá: Lá của cây vả hình chân vịt, mặt lá có lông. Kèm theo lá  màu xanh đậm,  mặt trên sần sùi. Cây trưởng thành có lá to hơn lòng bàn tay, có 3 đến 5 thùy lá. Một đặc thù ở đây là lá cây vối không thể ăn sống được như cây vối.

• Quả: Quả sung Mỹ mọc thành từng chùm quanh thân, tuy không dày như sung ta mà rải đều ra xung quanh. Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, cây có khả năng ra trái quanh năm với năng suất trung bình  200 - 300 trái / 1 cành / 1 cây / 1 vụ. Sung Mỹ mọc ra từ lá lách và đơn lẻ, không  thành nhóm như sung  nhưng số lượng quả rất nhiều. Quả to hơn quả sung rất nhiều, trọng lượng trung bình từ 200-3000g. Quả  hình quả lê hoặc hình cầu dài từ 2,5 đến 10 cm. Quả non  màu xanh, khi chín có màu tím nhạt. Quả sung Mỹ chứa nhiều nước và chất dinh dưỡng, có vị ngọt thanh, ăn rất ngon. Bên trong quả có nhiều mật ngọt, khi ăn sẽ có cảm giác mềm ngọt. Bạn có thể ăn sống hoặc sấy khô, làm mứt hoặc chiết xuất để làm rượu và nước  giải khát.

2. Đặc điểm sinh trưởng

Cây sung Mỹ được miêu tả là một loại cây bụi rụng lá cao tới 6 m, cây cổ thụ có tuổi thọ lên đến 200 năm. Cây có lá to, hình mác ở gốc, chia 3 hoặc 5 ở ngọn, không nhọn mà cong. Cây trồng trong điều kiện thích hợp sẽ cho trái trong vòng 6 - 8 tháng.

Cây sung Mỹ là loại cây ôn đới, sinh trưởng nhanh, chiều cao có thể đạt lên đến 5m trở lên tùy theo cách chăm sóc và chế độ chăm sóc, quả khi chín có vị ngọt, rất thơm ngon và thường được dùng sau bữa ăn. tráng miệng khá ngon hoặc có thể làm nước uống tùy thích.

Đặc thù của việc trồng sung là cây có thể ra trái quanh năm và có thể thu hoạch sau vài tháng khi cây đã bắt đầu kết trái trở lên. đến 90% người trồng sung đã trồng sung làm cảnh và nhiều người đầu tư trồng làm trang trại bán ra thị trường.

3. Các giống cây ở việt nam

Hiện nay, có hơn 700 giống sung đa dạng về màu sắc, hình dáng, kích thước, chất lượng và sản lượng. Tuy nhiên, không phải loại sung nào cũng được nhiều người yêu thích. Ponte Tresa, Bourijasotte Noire, Bordissot Negra Rimada, Jinaofen hay Coll De Dama Negra đang là những cây sung được yêu thích nhất hiện nay.

3. Công dụng của cây sung mỹ

Quả sung Mỹ có trọng lượng trung bình 200.300 gam, khi chín vỏ có màu tím nhạt. Bên trong quả có chứa nhiều mật hoa, có vị ngọt, dai, có thể ăn sống hoặc phơi khô.

Cách sử dụng hiệu quả nhất là ăn sung Mỹ chín kết hợp với uống sữa, tốt nhất nên dùng tươi khi trái vừa chín tới. Quả sung Mỹ rất giàu chất xơ, sắt, kali, canxi, magie, photpho và vitamin A, có tác dụng bồi bổ cơ thể hỗ trợ điều trị một số bệnh thông thường như hen suyễn, cao huyết áp, sụt cân, táo bón, ngăn ngừa bệnh mạch vành, hỗ trợ điều trị ung thư ruột kết và điều trị viêm phế quản, tăng canxi, chống thoái hóa thị lực ...

4. Ý nghĩa của cây sung mỹ

Hiện nay, có nhiều nơi trồng sung Mỹ vào chậu bonsai để tạo  nhiều thế bonsai hoặc sung trang trí để tạo thành thế cây phong thủy. Những chậu cây cảnh phong thủy này rất bắt mắt, tạo điểm nhấn cho không gian của bạn. Không chỉ đẹp mà những chậu cây cảnh đẹp còn rất ý nghĩa. Nó tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy, đủ đầy và mang lại nhiều may mắn cho gia chủ. 

Không chỉ mang ý nghĩa trang trí, cây sung Mỹ còn mang trong mình giá trị dinh dưỡng rất lớn.

Theo  nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ, quả sung  chứa hàm lượng dinh dưỡng cao không chỉ giúp bổ sung chất dinh dưỡng  cho con người mà còn giúp chữa  nhiều  bệnh khá hiệu quả.

• Quả sung Mỹ có hàm lượng cao vitamin A, B và các khoáng chất như sắt, kali, magie, v.v.

• Vì hàm lượng kali và natri khá cao  nên quả sung có thể giúp giảm  huyết áp cao.

• Hàm lượng canxi trong quả sung khá cao nên ăn nhiều quả sung  giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ đắc lực cho hệ tiêu hóa.

• Hàm lượng kẽm trong quả sung Mỹ cao hơn quả me 15% nên rất tốt cho  việc sản xuất nhiều tinh trùng của nam giới.

Chúng ta có thể nói rằng trên cây vả, từ lá, từ quả đến thân, hầu như đều có tác dụng. Vì vậy, ở Mỹ, quả sung được dùng sau bữa ăn để làm món tráng miệng thơm ngon hoặc  dùng để làm mứt, đồ uống trong mùa hè.

5. Kỹ thuật trồng

Cây giống sung mỹ là cây ôn đới chịu hạn tốt nên có thể trồng ở nhiều khu vực và trồng trong chậu dễ dàng, thích hợp cho nhiều mục đích sử dụng khác nhau.

1. Chọn giống

Cây sung mỹ  trồng ở Việt Nam hiện nay được nhân giống bằng 2 phương pháp chính là gieo hạt và ghép cây.

Với cách trồng cây từ hạt: Bạn nên chọn những gói hạt giống chất lượng từ những địa chỉ uy tín để cây nảy mầm tốt hơn.

Trước khi gieo cần ngâm  vài giờ để hạt  nở ra. Sau đó bạn gieo vào  bầu đất và giữ độ ẩm đầy đủ ánh sáng  khoảng 1 tuần là hạt sẽ nảy mầm.

Trồng theo phương pháp này, tỷ lệ  sống không cao, thời gian sinh trưởng kéo dài nên chúng tôi khuyên không nên thường xuyên áp dụng.

Hiện nay, người ta thường trồng trọt bằng cách ghép hoặc giâm cành.

Với phương pháp trồng bằng cây ghép, bạn cần chọn những cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh và có chiều cao tối thiểu từ 60 cm trở lên.

Hãy chọn cây càng khỏe, nhờ đó càng về sau cây càng phát triển tốt và cho nhiều quả hơn.

2. Các phương pháp nhân giống

Các loại sung mỹ trồng tại nước ta được nhân giống theo 2 phương pháp bao gồm gieo hạt và ghép cành.

5.2.1  Với phương pháp gieo hạt:

Đây là phương pháp khá phổ biến nhưng thời gian  cây cho trái khá lâu phải 4 đến 5 năm. Bạn phải chọn hạt giống chất lượng (hạt giống tốt, thậm chí không bị sâu bệnh) để hạt nảy mầm tốt hơn. Bạn cần ngâm hạt  trong nước ấm vài giờ để hạt mọc, sau đó đem gieo vào bầu đất luôn giữ ẩm và đầy đủ ánh sáng.

hạt sẽ nảy mầm trong khoảng 1 tuần. Sau đó bạn phải cẩn thận cho đến khi cây non cao khoảng 10-20cm với 5-6 lá. Lúc này, bạn chỉ cần chọn những cây khỏe mạnh nhất để trồng vào hố.

Với phương pháp này, bạn cần lưu ý: 

• Bạn nên chọn mua hạt giống tại những nơi uy tín để có thể có được tỉ lệ nảy mầm cao nhất.

• Trước khi gieo hạt, bạn cần ngâm chúng trong vài giờ nhằm giúp hạt dễ nảy mầm hơn. Sau khi gieo tầm 1 tuần, hạt sẽ nảy mầm nếu bạn giữ cho độ ẩm cũng như ánh sáng đầy đủ.

• Tuy nhiên, trồng sung mỹ bằng phương pháp này khiến tỷ lệ sống của chúng không cao và thời gian sinh trưởng cũng khá ngắn nên ít được sử dụng rộng rãi.

 5.2.2 Với phương pháp ghép cành:

Ghép cành là phương pháp được sử dụng rộng rãi nhất do thời gian đậu quả nhanh, khoảng 2-3 năm. Với phương pháp này, cây con đạt được tất cả các đặc tính tốt của cây mẹ. Do đó cần chọn những cây khỏe mạnh, không bị còi cọc, bệnh tật và cao ít nhất 60 cm để ghép. Cần lưu ý rằng bước chọn cây rất quan trọng. Bởi vì cây được chọn lúc đầu càng khỏe mạnh thì cây ghép sẽ phát triển tốt hơn và cho nhiều quả hơn.

Sau khi chọn được cây mẹ, bạn cắt những cành  cao từ 50 đến 70cm, không nên chọn những cành quá non hoặc quá già. Hậu quả là ảnh hưởng đến chất lượng cây giống. Bạn chia hom thành từng phần khoảng 10-15 cm, ngâm trong dung dịch IBA 0,1% để kích thích ra rễ và giâm thẳng trong hỗn hợp cát rây và phân trộn. Nên tưới nước thường xuyên  để giữ  ẩm. Sau khoảng 2 tuần hom ra rễ và nảy mầm. Sau khoảng 1 - 2 tháng là bạn có thể trồng cây vào chậu.

5.2.3 Quá trình trồng

• Chọn nơi trồng: Cây sung Mỹ đòi hỏi phải được trồng ở nơi có đầy đủ ánh sáng mặt trời suốt cả ngày (ít nhất 16 giờ/ngày) để giúp quả có thể chín tốt. Cây sung Mỹ có thể được trồng trên vùng đất rộng, cây thường được trồng cách nhau khoảng 4m và những luống cách nhau khoảng 5 – 6m. Do nhánh và thân cây mọng nước nên để tránh nguy cơ bị mất nước do sức nóng của mặt trời, người ta quét vôi trắng lên những phân nhánh và thân phơi ra ngoài ánh sáng. Rễ Cây sung Mỹ rất háo nước và bò xa hơn tán cây, người ta có thể cắt bỏ bớt rễ mà không làm ảnh hưởng đến cây. Ngoài ra còn có thể trồng Cây sung Mỹ trong các chậu hoặc chỗ hẹp, cũng có thể trồng trên giàn đứng nhưng không để giàn quay về hướng bắc – nam và không đặt giàn gần bức tường có màu sắc sặc sỡ sẽ gây bức xạ nhiệt. Đối với cây  lâu năm trong chậu, nên thay đất 3 năm một lần. Khi thay cần để cây trong bóng râm để  tránh  sức nóng của  mặt trời.

• Thời Vụ Trồng: Sung Mỹ có thể trồng quanh năm nhưng đối với miền Bắc thì phải trồng vào  tháng 23 âm lịch. Và đầu mùa mưa cho miền Nam. Khi trồng tránh những ngày nắng to, trồng lúc sáng sớm khi sương vừa tan.

• Làm đất: Sung Mỹ phát triển khá tốt trên đất thịt pha sét nhẹ hoặc đất đỏ bazan, đất thịt, đất cát pha và đất thịt. Ngoài ra, bạn nên trồng sung ở nơi khó  ngập úng để sung  sinh trưởng và phát triển tốt. Đất trồng cần tơi  xốp, thoát nước tốt, thông thoáng ở  gốc. Ngoài ra, đất  phải giữ được chất dinh dưỡng để giúp cây sung  phát triển và kết trái. Ngoài ra, đất phải không có mầm bệnh nếu không cây sẽ bị ảnh hưởng bởi mầm bệnh đã có  trong đất.

6. Kỹ thuật chăm sóc cây sung mỹ

Cây sung rất dễ chăm sóc, hầu như không bị sâu bệnh. Khi trồng cây cần chú ý đến chế độ tưới nước và bón phân thường xuyên.

• Tưới nước: Công việc cung cấp nước cho cây là công việc vô cùng quan trọng giúp cây sinh trưởng khỏe và phát triển tốt. Được coi là một trong những loại cây dễ trồng và dễ chăm sóc ở Việt Nam, tuy nhiên để cây không bị mất đi khả năng này thì bạn phải tưới nước cho cây thường xuyên để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trưởng thành. Đối với cây trưởng thành có thể chịu được thời gian dài thiếu nước, còn đối với cây non thì cây rất yếu nên chăm sóc cẩn thận. Mùa đông đến cũng là lúc cây sung nghỉ ngơi nên chúng ta cần tưới ít nước hơn và đảm bảo đất trong chậu không bị khô. Nếu lúc này lá cây còn xanh thì bạn cần làm khô đất ngay kẻo lá chuyển sang màu vàng và rụng. Cuối tháng 2, cây sung sẽ bắt đầu sinh trưởng và phát triển. Giai đoạn này, bạn cần theo dõi và tưới nước thường xuyên cho cây. Hãy tưới đủ nước để có một cây sung hoàn hảo. Tuy nhiên, hãy cẩn thận, không để cây thiếu nước quá nhiều sẽ dẫn đến cây bị úng. Ngược lại, đừng quá lười tưới cây mà không cung cấp đủ nước cho cây. Điều này dẫn đến khô hạn, thiếu nước và có thể gặp các vấn đề về chết cây.

• Tỉa cành, tạo tán: Để cây sung phát triển mạnh mẽ hơn, ngoài việc bón phân, bạn cũng nên cắt tỉa định kỳ để tán được rộng và tròn. Để kích thích cây sung ra quả nhanh hơn, bạn phải ngưng tưới nước trong vòng 15 ngày. Đồng thời, bạn ngắt lá chờ bộ lá mới ra hoa và kết trái.

• Phân bón: Sau khi trồng 2 tháng bón bổ sung dinh dưỡng cho cây phát triển. Bạn có thể sử dụng các loại phân hữu cơ hoặc phân bón cây chuyên dụng để giúp cây phát triển tốt, ngoài lượng phân bón ban đầu cho cây bạn cũng nên bổ sung định kỳ các loại phân giúp cây phát triển tốt hơn. Phân bón có thể là phân hữu cơ hoặc phân hoai mục, bón 2 tháng 1 lần.

• Ánh sáng: Cây sung thích ánh sáng không quá gắt. Vì vậy, bạn có thể trồng sung Mỹ ở những nơi có cường độ ánh sáng vừa phải hoặc dưới tán của các loại cây khác.

7. Các bệnh thường gặp và cách phòng trừ

Sung mỹ là loại cây có sức đề kháng tốt, nhưng lại không miễn nhiễm với các loại bệnh như rệp, nhện, rỉ sắt hay các mầm bệnh trong đất.

Với mầm bệnh trong đất, bón vôi xung quanh đất để khử mầm bệnh từ bên ngoài.

Với sâu bệnh, bạn phải phun thuốc. Thuốc trừ sâu được khuyến cáo là Sherpa Trebon phun thành 2 đợt, cách nhau 1 tuần. Tuy nhiên, khi cây đã đậu quả bạn không nên phun thuốc. Vì nó sẽ có hại cho cây và cho người sử dụng quả.

8. Các thông tin bổ sung khác về cây sung mỹ giống

• Cây sung mỹ giống có trồng trong chậu được không

Cùng với những giá trị và tác dụng của quả sung thì đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Với những ai không có diện tích đất trồng thì hoàn toàn có thể trồng sung trong chậu hoặc thùng rêu.

Kích thước chậu phải rộng trên 60cm để tăng trưởng tối ưu. Chậu phải thoát nước tốt tránh úng rễ làm chết cây. Bạn có thể đặt sỏi gần các lỗ thoát nước của chậu trước khi trồng để đảm bảo cây thoát nước tốt.

Khi chọn đất trồng bầu, bạn nên chọn đất có khả năng thoát nước tốt. Bạn có thể sử dụng đất sạch có sẵn để trồng cây hoặc dùng hỗn hợp tro trấu, một phần đất và phân hữu cơ.

Hiện nay có nhiều nơi trồng sung vào chậu bonsai để tạo thành nhiều cây bonsai hay đơn giản là sung trang trí. Những chậu cây cảnh này rất bắt mắt, tạo điểm nhấn cho không gian của bạn. Không chỉ đẹp mà những chậu cây cảnh đẹp còn rất ý nghĩa. Nó tượng trưng cho sự sung túc, đủ đầy, đủ đầy và mang lại nhiều may mắn cho gia chủ.

• Sung mỹ thu hoạch như nào?

Tại Hoa Kỳ, sung Mỹ ra quả hai lần một năm, với vụ chính thông thường trở thành vụ thu hoạch thứ hai vào cuối mùa hè và đầu mùa thu. Vụ thu hoạch đầu tiên được gọi là "Breba", thu hoạch những bông hoa còn lại của vụ thu hoạch năm trước, do đó năng suất không cao và quả kém chất lượng. Việc cắt tỉa cành và rễ là điều cần thiết để duy trì sự cân bằng giữa mùa mới và mùa cũ, đồng thời giữ cho tán cây ở kích thước có thể kiểm soát được để dễ thu hoạch. Vụ thứ hai hoặc vụ chính cho năng suất và chất lượng quả cao. Sung Mỹ tươi nên được chọn khi chúng bắt đầu mềm và chuyển màu để chứng tỏ đã chín. Khi hái phải đeo găng tay mỏng để tránh làm hỏng quả tươi và tránh làm rát da, vì khi bẻ cuống, nhựa cây màu trắng sữa có chứa Ficin sẽ gây dị ứng da. Sung Mỹ tươi không chín cùng lúc nên thu hái hàng ngày hoặc hàng tuần, thu hái trong thời gian dài (4 - 6 tuần).

Ở California, hầu hết sung Mỹ được trồng ở vùng khí hậu khô, quả được thu hoạch bằng máy quét từ mặt đất vào tháng 9 và tháng 10. Sau khi thu hoạch, quả sung được rửa sạch và để trong vài ngày ở nhiệt độ phòng. độ 0 - 1 ° C. Quả cũng có thể được phơi nắng hoặc dùng dòng điện để sấy ở nhiệt độ 60-70 ° C.