Giới thiệu chi tiết cây mai tứ quý
Tên thường gọi: Mai Tứ Quý hay còn gọi là Nhị Độ Mai
Tên khoa học: Ochna serrulata thuộc chi Ochna của họ Ochnaceae. Trên thế giới có nhiều tên khoa học khác nhau: Ochna atropurpurea; Ochna atropurpurea DC; Ochna integerrima; Ochna serrulata…
Họ thực vật: Mai tứ quý thuộc chi Ochna của họ Ochnaceae
Nguồn gốc xuất xứ: Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan…và một số nước châu Á
Phân bố: Loại mai này được trồng phổ biến ở Thái Lan, Trung Quốc, Việt Nam và một số nước châu Á khác.
Tuổi thọ: Sống lâu trên 50 năm, có cây cổ thụ gần trăm năm tuổi mà cành lá vẫn xum xuê tươi tốt.
Màu sắc của hoa: Hoa mai tứ quý có màu vàng sau chuyển màu đỏ
Thời gian nở hoa: Cây mai tứ quý cho hoa hai lần trong năm
Đặc điểm cây mai tứ quý
Đặc điểm hình thái
- Thân: Cây mai là loại cây thân gỗ có thể cao 4-5 m, có những cây ở Thái Lan và một số nơi ở Châu Á có thể cao tới 8 m. Cây phân cành khá nhiều nên có tán khá rộng tùy theo chiều cao của cây, vỏ cây màu nâu, sần sùi. Cành giòn dễ gãy.
- Lá: Lá cây mai tứ quý nhỏ có màu xanh đậm. Phiến lá nhẵn, mép có răng cưa thưa. Gân lá nổi lên ở mặt dưới của lá.
- Cành: Cây phân rất nhiều cành nhánh nhưng nhỏ và giòn, dễ gãy. Các cành phía dưới gốc có xu hướng cong, ngả xuống tạo nên bộ tán tròn đẹp mắt.
- Hoa: Cây mai tứ quý hay còn được nhiều nơi gọi là cây nhị độ mai, nghĩa là cây mai nở hoa hai lần. Hoa mai nở lần đầu có 5 cánh màu vàng, sau khi cánh hoa rụng đi thì năm đài hoa chuyển sang màu đỏ, quay lại ôm lấy nhụy, nhìn như cánh hoa nở lần thứ hai có màu đỏ, thực sự rất đẹp. Phần nhụy bên trong có hạt, sau đó hạt nở ra, đẩy 5 lá đài ra ngoài trông giống như một bông hoa mai đỏ đang chớm nở. Hạt giữa các cánh hoa có màu xanh khi còn non và chuyển sang màu đen khi hạt đã chín. Khi ra hoa, cánh hoa có màu vàng, nhưng khi rụng cánh hoa còn lại có màu đỏ, sau đó hạt màu xanh, cuối cùng lộ ra hạt màu đen. Cây mai vàng ra hoa từ tháng 2 đến tháng 5, và cây mai xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 6.
- Quả: nằm ở trung tâm của cánh hoa thường có màu xanh lục khi còn non và chuyển sang màu đen khi đã già. Bên trong nhân là hạt, có thể phơi khô những hạt già vừa phải để làm phân bón cho cây con.
>>>xem thêm: cây lộc vừng cổ thụ
Đặc điểm sinh trưởng
Cây hoa mai tứ quý sống và phát triển tốt nhất trong môi trường có độ ẩm vừa phải, đất nhiều mùn và có 30-50% ánh sáng.
Cây hoa mai tứ quý là loại cây cảnh lá xanh quanh năm, rất ít sâu bệnh, chịu nắng tốt, sống được nơi ít nắng, có thể cắt tỉa tạo thành hình cầu, hình nón, hình chóp hoặc hình nón tự nhiên.
Loại cây này có sức sống tốt, thích hợp trồng trong vườn nhà và công cộng. Hoa mai tứ quý vừa là cây trang trí nhưng khi trồng lâu ngày sẽ trở thành những cây mai cổ thụ có giá trị.
Mai Tứ Quý là loài cây ưa thích sự ẩm ướt và ánh sáng, tuy nhiên nó lại không chịu được úng. Vì thế bạn nên trồng cây ở nơi cao ráo nhiều ánh sáng và tưới nước thường xuyên nhưng phải là loại đất thoát nước tốt.
Mai Tứ Quý có một ưu điểm là nở suốt 4 mùa Xuân Hạ Thu Đông. Tuy nhiên để hoa trổ bông theo ý muốn thì bạn cần chăm sóc và tính toán. Nếu bạn muốn Mai tứ quý nở đúng ngày dịp Tết đến thì cần phải lưu ý về thời tiết. Mùa lạnh thì nên trút lá trước tầm 1 tháng, mùa nóng thì trễ hơn khoảng 4 đến 5 ngày.
Các giống cây ở việt nam
Hoa Mai tứ quý Việt Nam thường có hai tầng cánh, còn mai tứ quý nước ngoài chỉ có một tầng cánh, lá màu xanh đậm.
Công dụng của cây mai tứ quý
Cây mai tứ quý có tán lá xanh quanh năm, màu hoa nở hai lần rất đẹp nên được nhiều người ưa chuộng trồng làm cảnh. Ngoài ra, cây mai tứ quý còn là một loại cây thương phẩm có giá trị kinh tế rất cao, mang lại nguồn thu nhập lớn cho người chơi mai tứ quý, giá cao nhất có thể lên tới vài trăm triệu đồng đối với những cây bonsai hay cây cổ thụ có dáng đẹp. Cây mai có thể trồng trong chậu để trang trí trong nhà hoặc ngoài trời, tuy nhiên kích thước của chậu nên chọn tùy theo không gian của ngôi nhà. Nếu trang trí nội thất, nên đặt chậu nhỏ ở phòng khách, chậu vừa ở hiên nhà hoặc chậu lớn ở mỗi bên cổng, sân vườn, v.v.
Không chỉ nhà ở mà còn cả nhà hàng, quán bar, khách sạn, v.v. Khu du lịch cũng thích trồng loại cây này để trang trí cho không gian thêm thoáng mát và mang những ý nghĩa phong thủy tốt đẹp.
Ý nghĩa của cây mai tứ quý
Hoa mai có 5 cánh, tượng trưng cho ngũ phúc: khoái lạc, hạnh phúc, trường thọ, thuận lợi và hòa bình. Lại hợp âm dương ngũ hành của Trung Quốc Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Trong các câu chúc thọ thường có “mai khai ngũ phúc, trúc báo tam đa” (lá trúc có ba nhánh), ngụ ý cát tường.
Trồng mai trong vườn nhà hoặc trong bồn đều có giá trị thẩm mỹ tương đương. Nghệ thuật chơi mai có bốn tiêu chí quý: “Quý hy bất quý mật, quý lão bất quý non, quý sấu bất quý phì, quý hàm bất quý khai”. (quý hoa ít không quý nhiều, quý già không quý non, quý khẳng khiu không quý mập mạp, quý nụ không quý nở). Tứ quý này thường thể hiện rất rõ ở trong những bức vẽ của các họa sỹ thủy mặc từ xưa.
Cây mai tứ quý vẫn được các gia chủ săn đón bởi sự tinh xảo trong từng cánh hoa mỏng manh nhưng màu vàng rực rỡ. Đặc biệt, màu vàng theo phong thủy tượng trưng cho sự thịnh vượng, may mắn và sum vầy. Nếu gia đình trồng hoa Mai Tứ Quý vào ngày đầu năm sẽ mang đến sự khởi đầu viên mãn và thành công.
>>>có thể bạn quan tâm: các loại cây công trình
Kỹ thuật trồng cây mai tứ quý
Cây mai Tứ Quý thường được trồng theo phương pháp chính là gieo hạt hoặc giâm cành, chiết cành. Việc lựa chọn phương pháp nào tùy thuộc vào khả năng chăm sóc và mục đích trồng.
Chọn giống
Cây mai tứ quý có thể trồng bằng hạt, lưu ý bạn nên sử dụng những hạt mai đã già, có màu đen nhánh rụng dưới đất. Sau đó ngâm hạt trong nước nóng khoảng 50 đến 52 độ C trong khoảng 8 đến 10 giờ để kích thích hạt nảy mầm. Trong thời gian ngâm, lưu ý thay nước thường xuyên. Sau đó ta vớt hạt ra ủ trong cát ẩm vài ngày cho hạt nứt nanh rồi mới tiến hành gieo xuống đất.
Quá trình trồng
- Làm đất: Cây mai Tứ Quý ưa đất cơ giới thoát nước tốt, tơi xốp một phần do cây không chịu úng. Ngoài ra, cần đảm bảo đất trồng cây không bị nhiễm mặn, chua sẽ ảnh hưởng lớn đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Nếu bạn định trồng cây trong chậu, hãy trộn phân chuồng với đất với tỷ lệ phân chuồng là 7: 3 để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho cây.
- Mật độ trồng: Cần làm sạch cỏ dại, không cần xới xáo quá kỹ, chỉ cần đào hố đúng kích thước 30x30x30cm, hàng cách hàng 3-4m, cây cách cây 2-3m. Mỗi hàng là một rãnh thoát nước nếu trồng trên đất bằng thì nên đắp ụ cao khoảng 20cm để tránh cây bị thối rễ. Hố trồng nên lót phân chuồng hoai mục rồi lấp đất hoặc bón lót hữu cơ vi sinh trước khoảng 1 - 2 tháng để có thời gian bón thúc.
Kỹ thuật chăm hoa mai tứ quý chơi Tết
Để cây hoa mai tứ quý nở hoa vào đúng dịp Tết, phải có lịch chăm sóc sớm từ tháng 8-9, cần nhổ lá, ngưng tưới nước đến khoảng tháng 11 âm lịch thì bắt đầu bón thúc NPK hoặc phân vi sinh rồi tưới nước trở lại. Phun các loại phân bón lá, axit amin để cung cấp dinh dưỡng cho cây mai phân hóa mầm hoa. Có thể phun thuốc AH Thanh Hà, phun hoặc tưới axit humic cho cây vào sáng sớm và chiều mát để tránh những ngày nắng nóng làm bốc hơi nhanh.
Khi cây mai bắt đầu ra nụ, nếu thời tiết ấm có thể ngừng tưới hoặc tưới bằng nước lạnh để cây chậm ra hoa sớm. Nếu thời tiết lạnh cây chậm ra hoa, bạn có thể tưới bằng nước âm ấm hoặc dùng máy sưởi nhiệt độ vừa phải để kích thích hoa nhanh nở.
Khi có nụ có thể phun thuốc AH Thanh Hà lần 2 để giúp nụ hoa phát triển, nở đều và lâu tàn.
Hàng năm nên bón bổ sung 5-10kg/ gốc phân hữu cơ hoai mục 1-2 lần kết hợp với các loại phân NPK Quế Lâm, Sông Gianh .. Những nụ hoa sắp nở.
Sau khi hoa tàn nên tỉa cành, bấm ngọn, xới cỏ, xới đất, bón phân. Nếu trời mưa thì không cần tưới, nhưng nếu gặp hạn thì phải tưới nước cho cây trước, sau đó bón phân và tưới lại ngay để tránh phân bay hơi.
Các bệnh thường gặp ở cây mai tứ quý và cách phòng trừ
Mai Tứ Quý có sức sống vô cùng mạnh mẽ, chống chịu sâu bệnh tốt. Trong điều kiện chăm sóc tốt, cây rất ít khi bị sâu bệnh tấn công. Nhưng điều này không có nghĩa là cây không bị sâu bệnh. Người trồng cần quan sát, kiểm tra thường xuyên để phát hiện và phòng trừ kịp thời.
Một số loại sâu bệnh hại có thể xuất hiện trên cây hoa Nhị Độ Mai là:
-
Bọ trĩ: Là loài gây hại rất nhỏ (chỉ 1 mm) nên rất khó phát hiện. Chúng phát triển bằng cách ăn và hút nhựa cây từ các chồi non của lá và hoa. Dấu hiệu nhận biết là trên mặt lá xuất hiện các quầng sáng không đều màu, làm cho cây Mai Tứ Quý bị rụng lá, quăn lá non. Phòng trừ bằng cách phun các loại thuốc: Bio Neem, Yamida 100EC, Actara 25WG, Fastac 5EC, Confidor 200 SL, Thiamax 25WG, ...
-
Rệp: Chúng thường bám vào mặt sau của lá và chồi non để chích hút nhựa cây, làm cây suy yếu. Theo các chuyên gia cây trồng, bạn có thể sử dụng các loại thuốc trừ rệp như Pegasus 500SC, Sherzol 205EC, Biorepel 10SL, Comda 250 EC, Agiaza 0.03EC, Starkle G….
-
Nhện đỏ: Loại côn trùng nhỏ thường tấn công mặt dưới của lá để hút nhựa cây. Nếu không được cảnh báo kịp thời, khi chúng phát triển, số lượng lớn mai có thể bị chết. Cách diệt chúng hiệu quả nhất là phun các loại thuốc trừ sâu: Danitol 10EC, Comite 73EC, Ortus 5SC ,,….